Bình phong mã: Thế trận khai cuộc độc đáo “có một không hai”
Bình phong mã là chiêu thức phòng thủ tuyệt đỉnh, có tác dụng cân bằng hai cánh tả hữu của ván cờ, dần dần tạo nên thế ổn định, vững chắc khiến đối thủ không thể tấn công. Nếu bạn đọc có hứng thú với thế trận khai cuộc này và muốn tìm hiểu thêm chi tiết thì đừng bỏ qua bài viết dưới đây.
Bình phong mã là gì?
Bình phong mã là một trong những thế trận khai cuộc độc đáo trong cờ tướng. Theo đó, người chơi sẽ phát triển quân Mã tại hai cánh chính diện, hình thành hệ thống phòng thủ kiên cố. Cụ thể, hai quân Mã sẽ bảo vệ Tốt đầu, hai quân Pháo bảo vệ hai quân Mã, hai quân Xe sẽ di chuyển liên tục để bảo vệ hai quân Pháo. Còn hai quân Sĩ Tượng cũng có thể tiến lên để phòng thủ, ổn định thế cờ. Tuy chiêu thức này có thể ứng dụng được cho cả bên đi trước lẫn đi sau nhưng nhắc đến Bình phong mã người chơi cho rằng bên đi sau sẽ có nhiều ưu thế. Hiện tại, Bình phong mã có 2 trận pháp phổ biến, cụ thể:
Bình phong Mã chốt 7: Đây là biến thể khai cuộc chỉ bên đi sau đối phó với Pháo đầu của bên đi trước, tạo thế cờ vững vàng và sức công phá vô cùng lớn. Giới chuyên môn còn nhận định, bình phong mã hiện đại có khả năng phản công tốt hơn so với trận pháp cổ điển.
Bình phong Mã chốt 3: Đây là thế trận khai cuộc sơ khai của Bình phong mã, tuy nhiên không hề lỗi thời mà còn được tận dụng đến tận ngày nay. Đặc trưng của thế trận này là cách ra quân phụ thuộc vào bên đi trước, có tính ổn định, phòng thủ cao.
Nhưng khoảng 30 năm trở lại đây, một số tác giả người Việt đã bắt đầu gọi Bình phong Mã chốt 7 là Bình phong Mã hiện đại và Bình phong Mã chốt 3 là Bình phong Mã cổ điển. Cách gọi này chỉ được lưu truyền trong cộng đồng một số tác giả ở nước ta, còn trong các tài liệu của Trung Quốc, Malaysia, Singapore,… và ở Việt Nam trước đây, người chơi sẽ không bắt gặp hai tên gọi này.
Ngoài ra, Bình phong mã còn có 2 biến thể là Bình phong mã song pháo qua hà, Bình phong mã lưỡng đầu xà nhưng ít tài liệu ghi chép và cũng ít được vận dụng vào thực tế.
Bình phong mã hiện đại là trận pháp được sử dụng nhiều nhất hiện nay
Các nguyên tắc khai cuộc thế cờ Bình phong Mã hiện đại
Khai cuộc Bình Phong Mã là chiến lược phức tạp nhưng đầy hiệu quả nếu được triển khai đúng cách. Trong những năm gần đây, nhờ tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) vào ứng dụng chơi cờ tướng người chơi có thể kết hợp các chiến thuật và sự hỗ trợ của AI để có thể phát triển những nước đi có chiều sâu hơn, nhằm xây dựng một thế trận vững chắc và tạo ra những cơ hội tấn công mạnh mẽ.
Phát triển các quân chủ lực nhanh chóng
Khai cuộc là giai đoạn triển khai các quân chủ lực nhằm phòng thủ hoặc tấn công, người chơi cần xác định rõ ràng phương án xuất quân và sắp xếp ra sao cho phù hợp với chiến thuật chơi cờ của mình.
Xe, Pháo và Mã là chìa khóa để xây dựng một thế trận Bình phong Mã mạnh mẽ ngay từ đầu. Việc đưa quân Mã lên trung tâm như: Mã 8 tấn 7 hoặc Mã 2 tấn 3, giúp mở đường cho Pháo và Xe dễ dàng di chuyển để kiểm soát các vị trí chiến lược.
Người chơi di chuyển quân Pháo lên vị trí Pháo 8 bình 5 hoặc Pháo 2 bình 5 để kiểm soát khu vực trung tâm và chuẩn bị cho các đợt tấn công. Đưa Xe xuất binh sớm ở các vị trí Xe 1 tấn 1 hoặc Xe 9 tấn 1 cũng là một yếu tố gây áp lực lên đối thủ và kiểm soát các đường ngang và dọc.
Người chơi cần lưu ý, các quân cờ khi tấn công hoặc phòng thủ phải có mục đích rõ ràng. Đặc biệt, quân xe cần làm rối loạn đội hình, khiến đối phương không đề phòng hoặc lộ ra sơ hở để chen vào phá ngay lập tức.
Tạo một lộ mã phát triển
Tạo ra một lộ mã phát triển là điều cần thiết để quân Mã không bị cản trở và có thể tham gia vào các cuộc tấn công hoặc phòng thủ. Người chơi hãy di chuyển quân Mã lên phía trước, chẳng hạn như Mã 2 tấn 3 hoặc Mã 8 tấn 7 để bảo vệ tốt trung tâm hoặc nhảy lên bờ sông chuẩn bị tiến công quân địch và rút lui an toàn khi bị truy đuổi.
Ngoài ra, việc mở đường cho Mã bằng cách đẩy Tốt lên một hoặc hai ô cũng giúp Mã di chuyển linh hoạt hơn và tham gia vào các tình huống chiến thuật phức tạp. Bạn nên tận dụng sự linh hoạt của quân Mã để tạo ra những nước tấn công mạnh mẽ kết hợp với bộ ba Xe, Pháo, Mã.
Di chuyển hợp lý Tốt, Sĩ và Tượng
Trong quá trình khai cuộc, không có yêu cầu gì về phòng thủ tốt nhất, người chơi không nên điều động đến Sĩ và Tượng để tránh mất nước đi trước. Trong trường hợp cần triển khai chiến lược, các quân như Tốt, Sĩ và Tượng cần được di chuyển một cách khéo léo để không làm cản trở sự phát triển của các quân chủ lực. Nước đi đẩy Tốt lên vị trí: Tốt 3 tấn 1 hoặc Tốt 7 tấn 1, giúp mở đường cho quân Mã và quân Pháo di chuyển tự do hơn. Di chuyển Sĩ đến vị trí chẳng hạn như: Sĩ 4 tấn 5 hoặc Sĩ 6 tấn 5, sẽ tạo thế để bảo vệ tướng và sự liên kết với các quân cờ khác. Tượng cũng nên được di chuyển đến các vị trí như: Tượng 3 tấn 5 hoặc Tượng 7 tấn 5 để đảm bảo củng cố thế phòng thủ mạnh mẽ.
Hạn chế đi một quân nhiều lần
Trong giai đoạn khai cuộc, việc di chuyển một quân nhiều lần có thể làm mất thời gian và tạo cơ hội cho đối thủ phát triển quân. Người chơi cần phát triển quân đều đặn, đảm bảo mỗi quân cờ được di chuyển ít nhất một lần trước khi quay lại di chuyển một quân khác. Tránh việc di chuyển thừa, mỗi nước đi nên có mục đích rõ ràng như phát triển quân, kiểm soát trung tâm hoặc chuẩn bị tấn công. Điều này, giúp bạn kiểm soát được nhịp độ trận đấu và không bị đối phương lợi dụng.
Đoán được mục đích đối thủ trước khi ăn quân
Trước khi quyết định ăn quân đối thủ, người chơi đánh giá vị trí quân cờ của đối thủ và xem xét nước đi trước đó sẽ giúp bạn đoán xem họ đang cố gắng tạo ra bẫy gì. Nếu bạn thấy đối thủ cho bạn ăn quân quá dễ dàng, hãy tự hỏi tại sao họ cho mình ăn? Ăn quân đó được lợi gì? Có cạm bẫy gì trong đó không? Những người chơi không có kinh nghiệm thường thấy quân là ăn mà không biết mình đang rơi vào bẫy của đối thủ. Việc đánh giá kỹ lưỡng các tình huống trước khi ăn quân sẽ giúp bạn tránh được những sai lầm không đáng có và giữ vững thế trận.
Không tấn công khi chưa triển khai quân
Một trong những sai lầm phổ biến của người chơi mới là tấn công quá sớm khi chưa triển khai đầy đủ quân cờ. Điều này có thể làm mất cân bằng thế trận và tạo cơ hội cho đối thủ phản công. Hãy kiên nhẫn triển khai đầy đủ các quân cờ chủ lực trước khi bắt đầu tấn công. Điều này đảm bảo rằng bạn có đủ lực lượng để thực hiện các chiến thuật tấn công và phòng thủ hiệu quả. Kiểm tra thế trận để đảm bảo rằng không có lỗ hổng trước khi tiến hành tấn công đối thủ.
Cạm bẫy của thế cờ bình phong mã
Giai đoạn khai cuộc đóng vai trò vô cùng quan trọng, là điều kiện để dẫn đến thắng lợi cuối cùng. Chỉ cần một sai lầm nhỏ cũng khiến người chơi gặp bất lợi về sau. Thế cờ Bình phong mã tuy dễ ứng dụng nhưng có rất nhiều cạm bẫy, gây khó khăn cho cả địch lẫn ta nếu không nắm vững cách chơi.
Ngoài ra, khi vận dụng thế cờ này, người chơi cần tìm hiểu kỹ phương án xuất quân, khai cuộc, biết được đối phương sẽ sử dụng Bình phong mã cơ bản (cổ điển) hay Bình phong mã hiện đại để có nước đi đúng đắn nhất. Đồng thời, trận địa này luôn được các cao thủ, giới chuyên môn đào sâu, nghiên cứu mỗi ngày, nếu người chơi cờ không cập nhật thì sẽ bị tụt hậu và dễ rơi vào các cạm bẫy do đối thủ “dàn xếp” trước đó.
Sự nguy hiểm của bình phong mã
Cách khắc chế bình phong mã hiệu quả
Bình phong mã là thế cờ khai cuộc vô cùng độc đáo của các cao thủ, tuy nhiên không có trận pháp nào là hoàn hảo. Muốn khắc chế được Bình phong mã, các kỳ thủ phải dày công nghiên cứu và nắm vững nguyên tắc chơi cờ. Bạn cũng có thể nghiên cứu thông qua những ván đấu của các kỳ thủ nổi tiếng ở Việt Nam lẫn Trung Quốc để có thêm tư liệu và hình dung trực quan nhất.
Ngoài ra, để giành chiến thắng trước đối thủ bạn cũng có thể sử dụng tuyệt chiêu Bình phong mã đấu Bình phong mã. Theo các chuyên gia nhận định, hiện tại, Bình phong mã phá pháo đầu là thế cờ khai cuộc chắc chắn nhất, tỉ lệ giành chiến thắng chỉ sau Tiên nhân chỉ lộ và Phi tượng cục.
Cách khắc chế bình phong mã hiệu quả
Những ván cờ tướng kinh điển sử dụng khai cuộc bình phong mã
1. Hồ Vinh Hoa và tuyệt kỹ Bình phong mã
Hồ Vinh Hoa là một trong những cao thủ cờ tướng vang danh khắp thế giới, ông đã trở thành huyền cờ tướng và được nhiều người mến mộ, ca tụng. Nguyên nhân là do kỳ thủ họ Hồ không đóng khung bản thân trong bất kỳ lối chơi nào, ông luôn biến hóa khôn lường và tạo ra những thế cờ mới, trong đó ông đã vận dụng và phát triển thành công thế khai cuộc Bình phong mã hiện đại. Cụ thể ông giành chiến thắng ở hầu hết trận đấu với thế cờ này như ván cờ với Trần Bá Tường, Vu Ấu Hoa,...
Để biết thêm chi tiết ván đấu, bạn có thể xem thêm tại:
2. Vương Thiên Nhất đánh bại Kim Ba
Vương Thiên Nhất là cao thủ cờ tướng tuổi trẻ tài cao, anh luôn biết cách kết hợp giữa khả năng tấn công mạnh mẽ cùng sự khéo léo, uyển chuyển khiến đối thủ “kinh hồn bạt vía”. Nhắc đến Vương Thiên Nhất, giới yêu cờ nhớ ngay đến anh chàng sử dụng thuần thuật những thế cờ như Phi tượng cục, Tiên nhân chỉ lộ và Bình phong mã. Trong ván đấu với Kim Ba, anh đã sử dụng tuyệt kỹ Bình phong mã để đánh tan Pháo đầu của Kim Ba trong khuôn khổ giải Giáp cấp liên tái năm 2020. Để tìm hiểu chi tiết ván đầu, mời bạn tham khảo thêm tại:
Qua bài viết trên bạn đã biết thêm nhiều thông tin hữu ích về trận Bình phong mã và biết thêm những trận đấu kinh điển có màn khai cuộc bằng Bình phong mã. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về những thế trận khác của cờ tướng thì đừng bỏ qua những bài viết tiếp theo nhé.
🔥 Bạn là một tín đồ của cờ tướng? Muốn thách đấu cùng bạn bè mọi lúc, mọi nơi? Hãy trải nghiệm ngay trên Xiangqi VN và cùng chơi cờ tướng 2 người online! Đấu trí, thể hiện tài năng và chinh phục đỉnh cao! 🏆
